Πολύς ντόρος και πολλά άρθρα γύρω από αυτό το θέμα! Έχω διαβάσει και εγώ πολλά στο παρελθόν όταν σπούδαζα και ψαχνόμουν, αλλά ακόμα και στη σημερινή εποχή διαβάζω. Μυστήρια μεθοδικότητα, μπούσουλες, μπερδέματα καταστάσεων σε κάθε δημοσίευση που διάβασα. Η αλήθεια είναι ότι διαβάζοντας τέτοιο περιεχόμενο, το μόνο που πετυχαίνεις είναι το αντίθετο από τον τίτλο του! ΑΠΕΛΠΙΖΕΣΑΙ!
Η ευτυχία είναι μία έννοια, που δεν χρειάζεται οδηγίες χρήσης, ούτε manual book και μπούσουλες!
Υπάρχει μηχανισμός πίσω από όλα αυτά, τον οποίο αν κατανοήσει κανείς, δεν φαντάζεστε πόσο αυτόματα θα οδηγηθεί προς τα εκεί!
Όταν λοιπόν πριν κάποια χρόνια ξεκίνησα να ψάχνομαι για να αλλάξω τις αντιλήψεις και τις πεποιθήσεις που δεν με εξυπηρετούσαν και με εμπόδιζαν να προχωρήσω και να εξελιχθώ, ποτέ δεν περίμενα ότι τελικά θα έβρισκα (μέσα σε όλα όσα έψαχνα) το μοναδικό κλειδί της ευτυχίας, το αποκλειστικό κλειδί της νίκης, και το απόλυτο κλειδί για να πραγματοποιήσει κανείς τους στόχους του, μέσα στις φράσεις ενός ανθρώπου που φαινομενικά ΔΕΝ φαινόταν να περικλείει τόση σοφία στο ευρύ κοινό. Επειδή όλοι τον ξέρουμε σαν ηθοποιό δράσης και προβάλλεται σαν ξεροκέφαλος μαχητής!
Η φράση που με τίναξε γιατί μου άρεσε μεν, αλλά δεν μπορούσα να πιάσω το νόημα πίσω από αυτό, είναι ότι η ζωή δεν πρέπει να «επιπεδοποιήται» θα λέγαμε σαν αντίστοιχη λέξη. “Και αυτό που έχει να κάνει κανείς, είναι να κατακτά όσα περισσότερα βουνά και κορυφές μπορεί! Αν τελειώσεις ένα βουνό, τρέχα κατευθείαν στο επόμενο. Και αν τελειώσουν τα βουνά, δημιούργησε εσύ ένα βουνό να ανέβεις και να κατακτήσεις! Επειδή δεν πρέπει να αφήσεις τη ζωή σου να επιπεδοποιηθεί”!
Και φυσικά, μιλάμε για βουνά πραγματικής και όχι φαινομενικής αξίας. Πραγματική αξία, είναι αυτά που θα μας φέρουν μόνιμα την απόκτηση του σκοπού μας, και όχι τα μέσα διά των οποίων θα το καταφέρουμε.
Και όταν την πρωτοδιάβασα σκέφτηκα: Γιατί τόση ταλαιπωρία;
Δεν μπορούσα να καταλάβω ότι πίσω από αυτές τις λίγες λέξεις κρύβεται όλο το πραγματικό νόημα της ευτυχίας!
Εξάλλου, ο ίδιος ηθοποιός έχει πει το φοβερό: «Ζήσε για το τίποτα, ή πέθανε για κάτι»! ή μπορούμε να το επεκτείνουμε και να πούμε: «Ζήσε νεκρός, ή πέθανε ζωντανός»! Το οποίο ακόμα και αν το πεις ανάποδα, έχει περισσότερη βαρύτητα κατά τη γνώμη μου: «Ζήσε για να πετύχεις κάτι, ή πέθανε με το τίποτα»! Πέρασε τη ζωή σου μάταια από αυτό τον κόσμο δηλαδή!
Άσχημο δεν ακούγεται όλο αυτό; Εμένα με ανατριχιάζει και μόνο η σκέψη να χαραμίσω τη ζωή μου μέσα σε μικρότητες, γκρίνια, ματαιοδοξία, αχ και βαχ, ενώ όλη η ζωή είναι μπροστά μου να τη δημιουργήσω και να αφήσω εν τέλει άρωμα και όχι δυσωδία!
Παιδιά… οι άνθρωποι δεν λειτουργούμε όπως το άλλο ζωικό βασίλειο, ούτε σαν τα φυτά. Είμαστε κατασκευασμένοι να επιζητούμε, να ψάχνουμε και να πειραματιζόμαστε την εξέλιξη. Είμαστε κατασκευασμένοι να χαιρόμαστε με την εξέλιξη, και να θλιβόμαστε με τη στασιμότητα, όσο και να προσπαθεί κάποιος να αντισταθεί σε αυτό. Μόνο τα δέντρα είναι κατασκευασμένα να είναι ακίνητα. Ο άνθρωπος έχει έναν πολύπλοκο εγκέφαλο, που επιζητάει πάντα εξέλιξη. Την εξερεύνηση. Τον πειραματισμό.
Οι άνθρωποι επίσης, έχουμε κατασκευαστεί να έχουμε ανάγκη να αισθανόμαστε. Και ψάχνουμε πάντα τα μέσα για να αισθανόμαστε. Σε κάποιους μάλιστα υπάρχει τόσο μεγάλη ανάγκη για αυτό, που επιζητούν να αισθανθούν ακόμα και αρνητικά συναισθήματα! Άλλοι ζητούν ένταση και ψάχνουν μεθόδους να ανεβάσουν την αδρεναλίνη τους!
Γιατί θέλουμε να αισθανόμαστε; Γιατί έχουμε ανάγκη κάποιες εσωτερικές αξίες που έχουμε δημιουργήσει σαν οντότητες κοινωνικές, αλλά και σαν μεμονωμένες οντότητες, που θα σας πω αμέσως μετά.
Υπάρχει λοιπόν μία λανθασμένη αντίληψη για την ευτυχία.
Στην πραγματικότητα, η ευτυχία είναι ένας σκοπός πολύπτυχος, ο οποίος καλύπτει πολλές εσωτερικές αξίες που έχουμε. Και οι αξίες που έχουμε μέσα μας σαν άνθρωποι είναι: 1. Η ΠΡΟΣΩΠΙΚΗ ΜΟΥ ΑΞΙΑ, 2. Η ΑΣΦΑΛΕΙΑ ΜΟΥ, 3. Η ΑΠΟΔΟΧΗ ΜΟΥ ΑΠΟ ΑΛΛΟΥΣ, 4. Η ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ ΜΟΥ, 5. ΤΟ ΝΑ ΕΧΩ ΤΟΝ ΕΛΕΓΧΟ ΤΩΝ ΠΡΑΓΜΑΤΩΝ (και κυρίως μην τον χάσω), ΚΑΙ 6. Η ΑΠΟΛΑΥΣΗ ΜΟΥ.
Όλο αυτό είναι ο τελικός βαθύς σκοπός που έχουμε για τη ζωή μας.
Το λάθος είναι, ότι δεν επικεντρωνόμαστε στον σκοπό, αλλά στα μέσα που θα τον φέρουν.
Εκπαιδευτήκαμε κοινωνικά με τέτοιο τρόπο, ώστε να χρειαζόμαστε κάτι, είτε αντικείμενο είτε κατάσταση, για να έχουμε το σκοπό. Γιατί στην πραγματικότητα ο σκοπός δεν έχει ανάγκη κατοχής κάποιου μέσου για να επιτευχθεί σε μόνιμο επίπεδο. Το κάθε μέσο, θα επιφέρει μία πολύ παροδική χαρά, επειδή συνδέεται με την ψευδαίσθηση της κατοχής αυτού του μέσου, και την ψευδαίσθηση του ότι πέτυχα το σκοπό μου!
Ο τελικός σκοπός όμως, δεν έχει σχέση με κανένα από τα μέσα που έχουμε διδαχθεί να κατέχουμε και ψευδώς κυνηγάμε. Ο τελικός σκοπός είναι η ικανοποίηση και η εκπλήρωση των προσωπικών μας αξιών που είπαμε πιο πριν, και δεν αποκτιέται διαμέσου οποιουδήποτε μέσου!
Πολύ γρήγορα δυστυχώς, διαπιστώνουμε πως οτιδήποτε και να αποκτήσουμε από αυτά που νομίζουμε ότι έχουμε ανάγκη, ή καλύτερα από αυτά που μας εκπαίδευσαν να νομίσουμε ότι έχουμε ανάγκη, ότι δεν είναι αυτό τελικά που θα μας φέρει την ευτυχία. Γιατί πολύ απλά δεν είναι ο σκοπός αλλά ένα μέσον για να νιώσουμε τον σκοπό.
Ο σκοπός, όταν πραγματοποιηθεί, είναι σε μόνιμη κατάσταση. Κάθε τι άλλο μέσο το οποίο είναι ένα απλό υποκατάστατο, καθαιρείται πολύ γρήγορα μέσα μας σαν αξία.
Και αυτό επειδή υπάρχει η λειτουργία του «δεδομένου» στον εγκέφαλό μας, και η λειτουργία της «προσαρμογής».
Οι άνθρωποι είμαστε φτιαγμένοι να προσαρμοζόμαστε σε κάθε θετικό ή αρνητικό, και είτε το υιοθετούμε μόνιμα εάν είναι αρνητικό, είτε το θεωρούμε δεδομένο και παύει να μας ενθουσιάζει εάν είναι θετικό.
Από την άλλη, ευτυχώς που έχουμε αυτή την λειτουργία μέσα μας, επειδή εξαιτίας της διατηρήθηκε το είδος μας μέχρι σήμερα, αλλά σε αυτές τις περιπτώσεις δεν μας εξυπηρετεί καθόλου.
Η έννοια του δεδομένου είναι πολύ μυστήρια λειτουργία στον άνθρωπο, επειδή κατά τη γνώμη μου μας κάνει να φαινόμαστε γελοίοι. Χώρια που μας πιστοποιεί σαν αγνώμονες. Και με τη βούλα μάλιστα!
Και για να σας το εξηγήσω καλύτερα, κατ’ εμέ είναι άκρως γελοίο να χτυπιόμαστε να αποκτήσουμε κάτι δίνοντας όλη μας την ενέργεια και τη χαρά εκεί, και στο τέλος να μη μας κάνει εντύπωση, σε σημείο σχεδόν να μην μας ενδιαφέρει πλέον ότι το έχουμε, και να στρέφουμε τη θλίψη μας σε άλλα πράγματα που δεν έχουμε. Και π.χ. παρατηρούμε ότι οι περισσότεροι άνθρωποι μπορεί να είναι θλιμμένοι επειδή θέλουν έναν σωστό σύντροφο, να ορκίζονται ότι αυτό θέλουν στη ζωή τους και αυτός είναι ο σκοπός τους, και ότι αν τον αποκτήσουν τέλος… θα είναι μόνιμα ευτυχισμένοι! Όταν όμως τον αποκτήσουν, δεν μπορούν να αντισταθούν στη λειτουργία της προσαρμοστικότητας, τον θεωρούν δεδομένο, παύουν να βλέπουν τα προτερήματα του, ξεχνάνε πολύ γρήγορα τι ευχές και τι μετάνοιες έκαναν, και τι θλίψη είχαν μέχρι να επιτευχθεί, τι υποσχέσεις έδωσαν για αυτή τη σχέση, και καταντούν να μην αισθάνονται πλέον χαρά που τον έχουν, καθώς έχει περάσει μέσα τους πλέον στην οπτική του δεδομένου. Και μόνο όταν τον χάσουν ξανα-ενεργοποιείται η παλιά τους αίσθηση για αυτόν.
Ενώ πριν έλεγαν και ορκίζονταν ότι μόνο να τον έχουν, και δεν θέλουν τίποτα άλλο, τώρα τους φαίνεται πολύ φτωχή η παρουσία του. Και αρχίζουν και επιζητούν υλικά αποκτήματα, μπας και καλύψουν το νέο κενό που τους δημιουργήθηκε. Είναι η στιγμή που πολλοί αποφασίζουν και την εσφαλμένη απόκτηση ενός παιδιού στη ζωή τους, που είναι έγκλημα να το φέρεις με τέτοιο σκοπό!
Σε μία τέτοια περίπτωση δεν μπορείς να δικαιολογήσεις αυτή την κατάσταση σαν εξέλιξη (επειδή και καλά είναι κάποιοι ζευγάρι και θέλουν να αποκτήσουν πράγματα όπως κάνουν τα ζευγάρια… και καλά). Σε τέτοιες περιπτώσεις δεν δικαιολογείται ούτε καν η απόκτηση ενός παιδιού, γιατί δεν είναι πλέον ο καρπός της ένωσης δύο ανθρώπων, αλλά παράθυρο διαφυγής είτε από τη ρουτίνα και την ανία, είτε επειδή έπαψαν τα καλά αισθήματα για το σύντροφό και ψάχνουν να βρουν κάτι άλλο για να αισθανθούν ξανά έρωτα και αγάπη. Δικαιολογείται κάθε απόκτηση, μόνο όταν δεν έχει πέσει η αγάπη τους καθόλου, είναι πάντα ερωτευμένοι και αποφασίζουν από κοινού να αποκτήσουν κάποια πράγματα.
Και αυτό όλο, γιατί η απόκτηση ενός συντρόφου για αυτούς δεν ήταν ο σκοπός, αλλά το μέσον που νόμιζαν ότι χρειάζονταν για να είναι ευτυχισμένοι. Επειδή έτσι τους είπε η μαμά και ο μπαμπάς τους! Και το μέσον είναι παροδικό. Ο σκοπός είναι όμως μόνιμος σαν αίσθηση.
Και οι άνθρωποι έχουν μπερδευτεί το να ξεχωρίσουν αυτά τα δύο, εξαιτίας της κοινωνικής παιδείας.
Θεωρούμε ότι η απόκτηση χρημάτων, υλικών, η και καταστάσεων όπως σχέσεις, ταξίδια και εμπειρίες είναι ο σκοπός, αλλά δεν είναι τίποτε άλλο παρά τα μέσα που θα μας ικανοποιήσουν τον εσωτερικό μας σκοπό. Τις εσωτερικές μας αξίες!
Γιατί κάποιος θέλει ένα αυτοκίνητο; Τι αξία και σκοπό θα του καλύψει; Θυμηθείτε τις αξίες που σας είπα παραπάνω και κατηγοριοποιήστε τον τελικό σκοπό που έχει ανάγκη.
Πρέπει λοιπόν να γνωρίζουμε ότι δεν χρειαζόμαστε να αποκτήσουμε κάτι, ούτε να γίνει κάτι για να νιώσουμε ευτυχισμένοι. Το κάθε «κάτι», είναι αυτό που λανθασμένα νομίζουμε ότι χρειαζόμαστε για να είμαστε ευτυχισμένοι. Δεν είναι όμως τίποτε άλλο, παρά ένα προϊόν η μία προβαλλόμενη κατάσταση από την αγορά, ή την κοινωνία. Δείτε και μόνοι σας, πως ότι και να αποκτήσετε, μετά από λίγο σας φαίνεται δεδομένο και δεν σας ικανοποιεί πλέον. Και πώς φαίνεται ότι δεν σας ικανοποιεί πλέον; Έχετε χάσει τον ενθουσιασμό σας για αυτό.
Το μοναδικό άξιο και ικανό να μας φέρει μόνιμα την ικανοποίηση του σκοπού μας και των αξιών μας, είναι ένα: Η αυτογνωσία, η οποία θα μας προσδιορίσει τι πραγματικά θέλουμε σαν οντότητες (και όχι σαν πελάτες). Όχι σαν μέλη κοινωνίας, αλλά σαν μεμονωμένες προσωπικότητες, πέρα από τις κοινωνικές και εμπορικές πλύσεις εγκεφάλου και διδασκαλίες.
Είναι η αυτογνωσία που θα μας μάθει την πραγματική μας κατασκευή, η οποία επιζητάει την εξέλιξη, και πως η απόκτηση της ευτυχίας δεν είναι στην κατοχή και επίτευξη κάποιων καταστάσεων ή υλικών πραγμάτων, αλλά στην ικανοποίηση του ταξιδιού για να τα αποκτήσουμε. Στην ευφροσύνη της δράσης και των συμβάντων που θα συναντήσουμε μέσα στο ταξίδι. Γιατί εκεί μέσα ακριβώς είναι που θα νοιώσουμε την εξέλιξη να συμβαίνει!
Είναι αυτή, που όταν γεράσουμε, δεν θα στεναχωριόμαστε για αυτά που δεν αποκτήσαμε, αλλά για αυτά που δεν ζήσαμε και δεν αισθανθήκαμε!
Είναι αυτή που θα μας μάθει τη διαφορά από την «κατοχή» στην «κατάκτηση»! Τη διαφορά του: «έχω αποκτήσει», με του: «έχω κατακτήσει»!
Καραμανέας Ιωακείμ
- Diploma in Health Studies
- Personal Development Coach & Mentor
- Certification in Human Health
- Certification in Diet & Nutrition/Healthy Living
- Certification in Physical Education-Fitness Training Principles & Methods
- Specialization in Workout & Training Apps
- Συγγραφέας 21 βιβλίων διατροφολογίας, προπονητικής και ψυχολογίας